عوارض لوله گذاری داخل تراشه و اقدامات پرستاری جهت كاهش آن

الف-عوارض حين لوله گذاري داخل تراشه:
1- ترس:
بيماران هوشيار ممكن است نسبت به اينتوباسيون به شدت دچار ترس شوند.
اقدامات :
بهتر است بيمار را در صورت هشيار بودن قبل از انجام پروسيجر ،كاملاً از نظر رواني آماده نمود.توضيح در مورد ساير روشهاي برقراري ارتباط و در دسترس قرار دادن زنگ اخبار براي موارد ضروري و نيز اطمينان دادن به بيمار كه هر زمان لازم باشد پرسنل مجرب و كارآزموده بالاي سر او خواهند بود مي تواند به نحو مؤثري از اضطراب بيمار بكاهد.
2-تروما،لارنگواسپاسم و برونكواسپاسم :
عدم مشاهده كامل تارهاي صوتي هنگام لوله گذاري ،وارد كردن لوله با فشار و خشونت ممكن است منجر به ايجاد عوارض فوق گردد.
اقدامات:
قبل از اينتوباسيون بيمار، كاملاً حلق و دهان از ترشحات پاك شده و باتريهاي لارنگوسكوپ نيز كاملا قوي و پر نور باشد.
3-ديس ريتمي هاي قلبي:
مهمترين ديس ريتمي ،براديكاردي به دليل تحريك عصب واگ است.
اقدامات:
پيشگيري از عوارضي مانند افت فشارخون
4-جايگذاري غلط لوله تراشه درمري:
احتمال جايگذاري غلط لوله تراشه و وارد شدن آن به مري در هنگام لوله گذاري هميشه وجود دارد.
اقدامات:
بايد به محض وارد كردن لوله ،كاف آن را باد نموده سپس توسط آمبوبگ به بيمار چند تنفس دستي داد و ضمن دادن تنفس قله هاي ريه هاي بيمار بايد از نظر وجود صداهاي تنفسي سمع شود ودر صورت عدم وجود صدا ،ناحيه گزيفوئيد از نظر ورود هوا به داخل معده بايد مورد سمع قرار گيرد . در صورت جايگذاري غلط لوله تراشه فوراً اقدام به تصحيح محل آن نمود.
5- وارد كردن بيش از حد لوله به تراشه :
ورود بيش از حد لوله تراشه به تراشه ي بيمار كه ممكن است به داخل يكي از برونش ها(غالباًبرونش راست) هدايت شود در چنين وضعيتي با پر كردن كاف لوله تراشه ،برونش ديگر بسته شده و به علت عدم تهويه دچار آتلكتازي شود.
اقدامات:
. به منظور كنترل محل جايگزيني انتهاي لوله تراشه گرفتن Ray Chest X بلافاصله بعد از اينتوباسيون ضروري است ، همچنين سمع دو طرفه ي صداهاي ريه هر دو ساعت و يا بعد از دادن هر گونه تغيير پوزيشن به بيمار كمك كننده است.
6-استفراغ و آسپيراسيون احتمالي:
هنگام اينتوباسيون از راه دهان ،در صورت تحريك رفلكس gag امكان بروز استفراغ و آسپيراسيون محتويات معده به داخل تراشه وجود دارد.
اقدامات:
درصورت موجود بودن زمان بهتر است قبل از اينتوباسيون براي بيمار NGT گذاشته شده و ترشحات معده تخليه شود.
7-هايپوكسي به دليل تاخير در عمليات:
اقدامات:
بهتر است قبل از اينتوباسيون بيمار به مدت يك تا دو دقيقه توسط اكسيژن 100% هايپر اكسيژنه شود. در صورتي كه به ميزان قابل توجهي افت كرده و اختلال در علائم Sao2اينتوبه كردن بيمار بيش از سي ثانيه طول بكشد و يا هموديناميك رخ دهد بايستي عمليات قطع شده و بيمار توسط آمبوبگ و ماسك با اكسيژن 100% تهويه شود و سپس مجدداً اقدام به لوله گذاري گردد.
8-تروماي راه هوايي فوقاني:
يكي از تروماهاي شايع ،صدمه به دندنهاي بيمار است و خونريزي و شكستگي تيغه بيني از عوارض لوله گذاري با فشار از راه بيني است.
اقدامات :
جهت پيشگيري از اين صدمه بايد دقت شود كه هرگز از دندانهاي بالاي بيمار به عنوان اهرم جهت بالا كشيدن تيغه لارنگوسكوپ حين لوله گذاري استفاده نشود.

ب) عوارض اينتوبا سيون زماني كه لوله در محل خود قرار دارد:
1- انسداد لوله تراشه:
به دليل تجمع ترشحات غليظ ،پلاك ناشي از ترشحات خشك شده ،خم شدن لوله وگاز گرفتن لوله به وسيله بيمار اتفاق افتاده و ممكن است باعث تهويه ناكافي شود.
اقدامات:
• به منظور پيشگيري از خميدگي لوله تراشه،سر بيمار در وضعيت طبيعي قرار گرفته و از خم شدن گردن جلوگيري به عمل آيد.
• لوله هاي ونتيلاتور بايد توسط بالش حمايت شوند.
•به منظور پيشگيري از گاز گرفتگي، بايد از Air way استفاده نمود
• براي پيشگيري از ايجاد فتق كاف لوله تراشه بر روي انتهاي لوله ،از پر كردن بيش از حد كاف اجتناب كرد.
• جهت جلوگيري از تجمع ترشحات و تشكيل پلاك در داخل لوله تراشه،ساكشن دقيق و منظم امري ضروري است.
• برقراري رطوبت كافي راه هاي هوايي
• گزارش هر گونه اشكال در عبور دادن كاتتر ساكشن در لوله تراشه
• در صورت عدم موفقيت براي باز كردن راه هوايي ،تعويض لوله تراشه به موقع و طبق روتين
2- نشت از كاف :
پر نشدن بالون پس از تزريق هوا ،توانائي بيمار به صحبت كردن بيمار بعد از پر شدن كاف و شنيده شدن نشت هوا درلارنكس در هنگام تنفس با فشار مثبت از علائم نشت كاف مي باشد .
اقدامات:
براي جلوگيري از خطر آسپيراسيون ،بايد بيمار مجدداً اينتوبه شود.

3- آسيب راه هاي هوايي فوقاني:
به صورت زخم،نكروز و تنگي ناي در اثر فشار زياد كاف به ديواره تراشه،عفونت در اثر سايز نامناسب لوله تراشه و مدت طولاني اينتوباسيون اتفاق مي افتد.
اقدامات:
• براي پيشگيري از زخم فشاري در كنار لب بايد پوزيشن لوله در داخل دهان لااقل هر 24 ساعت يك بار تغيير نمايد و يك گاز تا شده بين لوله تراشه و گوشه لب ها قرار داد.
• دهانشويه رقيق به منظور جلوگيري از تجمع پاتوژن هاي دهان در راه هوايي ضروري است.
• براي پيشگيري از صدمات سايشي،حركات سر به خصوص خم شدن به جلو و عقب بايد با حداقل ميزان انجام شود.
• استفاده از يك لوله تراشه با سايز مناسب.
• براي پيشگيري از صدمات گلوت ،بعداز گذشت 10 روز از اينتوباسيون بايد اقدام به گذاشتن لوله تراكستومي صورت گيرد.
• كنترل فشار كاف هر 8 ساعت كه نبايد بيش از mmHg 20-15 باشد و هر يك ساعت بعد از ساكشن كامل دهان و حلق ،كاف لوله تراشه به مدت 5 دقيقه خالي شود.
4- آسيب به تراشه:
عوامل مؤثر در آسيب تراشه شامل عفونت،مدت زمان اينتوباسيون،سايز نامناسب لوله تراشه ،جايگذاري غلط لوله تراشه، سايز كاف، انعطاف پذيري، شكل و فشار داخل كاف و بالاخره هيپوتانسيون مي باشد.
اقدامات :
به منظور به حداقل رساندن فشار كاف بر تراشه ،اقدامات مربوط به آسيب راه هاي هوايي كمك كننده است.
5- خونريزي:
هموراژي از اطراف لوله و نبض دار شدن آن كه دليل بر آسيب يا پاره شدن شريان بي نام (Innominate )توسط انتهاي لوله تراشه است.
اقدامات :
پوزيشن لوله را درست كرده و از لوله باريكتر و كوتاهتر استفاده كرده و در صورت بروز خونريزي سريعاًكاف را پر باد كرده و به پزشك اطلاع مي دهيم. راه حل نهايي براي اين مشكل ،جراحي است.
6- عفونت :
با توجه به حذف مكانيسم هاي دفاعي راه هوايي فوقاني احتمال بروز عفونت افزايش مي يابد.
اقدامات :
• ساكشن راههاي هوايي با روش كاملاً استريل و هر بار با يك كاتتر تازه صورت گيرد.
• لوله ها و مخزن مرطوب كننده و بخور دستگاه ونتيلاتور هر 24 ساعت تعويض گردد،آب جمع شده درلوله هاي ونتيلاتور تخليه شده و مراقبت گردد تا به راه هوايي بيمار وارد نشود.
• هر 4 ساعت جهت پيشگيري از عفونت هاي حلق و دهان ،دهانشويه لازم است.
• وجود ترشحات رنگي و بدبو و يا بالا رفتن درجه حرارت ممكن است دليلي براي ايجاد عفونت ريوي باشد كه كشت و آنتي بيوگرام از ترشحات جهت شناسايي ميكروارگانيسم ها ضروري است.
7- اكستوبه كردن اتفاقي توسط بيمار :
موقعيت هايي كه بيمار را در معرض اكستوبه شدن اتفاقي قرار مي دهند شامل :ايجاد كشيدگي در لوله توسط ضربه و حركات تند و سريع سر ،هنگام تغيير شيفت ،در شيفتهاي شب كه تعداد پرسنل كم است و تاخير در اكستوبه كردن بيماري كه آماده در آوردن لوله است اما بايد براي دستور پزشك صبر كند.
اقدامات :
براي پيشگيري از اين وضعيت بيمار را دقيقاًتحت نظارت و كنترل قرار داده و در صورت خروج لوله با حفظ آرامش سر را به عقب و چانه را تا بالا كشيده و با آمبوبگ به بيمار تنفس داده و وضعيت را جهت اينتوباسيون مجدد به پزشك گزارش دهيد.

ج-عوارض بعد از اكستوبه كردن بيمار :
1- اسپاسم يا ادم لارنكس :
جزء عوارض فوري بعد از اكستوبه كردن بيمار است كه به طور بالقوه منجر به انسداد راه هوايي مي گردد.
اقدامات :
استفاده از هيدرو كورتيزون جهت كاهش ادم لارنكس مي تواند مؤثر باشد در غير اين صورت اينتوباسيون مجدد لازم است .
2- استريدور و خشونت صدا :
به طور موقت بوده و در عرض يكي دو هفته از بين مي رود.
3- تشكيل گرانولوماي لارنكس و تراشه :
باعث تنگي و يا انسداد راه هوايي مي گردد.
اقدامات :
در زمان اينتوبه بودن بيمار ترشحات بالاي كاف را مرتباًساكشن كرده تا باعث التهاب شيميايي و واكنش بافتي اطراف ناحيه تماس با لوله تراشه نشود .
4- گشاد شدن تراشه و تراكئو مالا سيا :
به دنبال اينتوباسيون طولاني مدت اتفاق مي افتد .
5- تنگي لارنكس :
صدمات در سطح گلوت و زير گلوت جزء جدي ترين صدمات اينتوباسيون هستند .
اقدامات :
با انتخاب لوله تراشه مناسب ،پر كردن صحيح كاف ،كوتاه كردن زمان اينتوبه ،پيشگيري از بروز عفونت و جلوگيري از حركت لوله تراشه مي توان اين عارضه را به حد اقل رسانيد.
6- پارزي يا فلج تارهاي صوتي :
آسيب به عصب حنجره ممكن است منجر به فلج تارهاي صوتي شود .
اقدامات :
چنين بيماراني بايد از نظر آسپيراسيون احتمالي و يا انسداد راه هوايي فوقاني تحت كنترل قرار گرفته و از نظر رفلكس بلع ارزيابي شوند.